Wat is het?

Een rollup is een layer-2 netwerk. Rollups worden vooral gebruikt door Ethereum en andere smart contract platformen. Ten eerste omdat rollups hetzelfde grote aantal functies aan kan bieden. Ten tweede kunnen ze prestaties verhogen doordat ze verschillende technieken hebben om data te comprimeren.

Een rollup kan bijvoorbeeld een grote batch transacties samenvoegen in één transactie en vervolgens aan een blockchain (het moedernetwerk), zoals Ethereum, doorgeven.

Er zijn twee dominante varianten van rollups: Optimistic rollups en Zero-Knowledge Proof rollups.

Wat is het verschil tussen Optimistic en Zero-Knowledge rollups?

Een optimistic rollup is, zoals het al klinkt, optimistisch en gaat er vanuit dat de computers die de rollup onderhouden, transacties eerlijk doorgeven aan het moedernetwerk. Vervolgens heeft iedereen die wil 7 dagen de tijd om deze computers te controleren. Wie een oneerlijke transactie vindt, wordt beloond ten koste van de foute ‘rollup computer’.

Een Zero-Knowledge (ZK) rollup maakt gebruik van wiskundige bewijzen. Bij een ZK rollup zijn er een aantal ‘rollup computers’ die aan de controlerende computers kunnen bewijzen dat ze transacties eerlijk doorgeven, zonder kennis van alle onderliggende data te geven. Je bewijst iets zonder kennis te geven; dat bespaart een hoop werk.

Bij beide varianten komt het er op neer dat je een kleiner aantal computers nodig hebt om een redelijk veilig crypto netwerk te opereren. Aan de ene kant legt een rollup de gemaakte transacties op een blockchain vast. Aan de andere kant is iedereen in staat om de ‘rollup computers’ te controleren.

Het verschil tussen een optimistic en een ZK rollup zit hem dan vooral in dat controleren.

Voorbeeld

Als voorbeeld gebruiken we iemand die in de kroeg een biertje wil en zijn ID moet laten zien.

Bij de optimistic versie gaat de kroegeigenaar er vanuit dat de jongeman oud genoeg is. De politie kan vervolgens tot een aantal uur hierna de jongen aanhouden om te laten blazen en al dan niet een boete te geven aan de barman.

Bij de zero-knowledge versie pakt de jongeman zijn ID kaart en kan de kroegeigenaar alleen zien dat je oud genoeg bent. De precieze leeftijd, naam, geboorteplaats, etc. zijn niet zichtbaar.

Conclusie

Rollup layer-2s zijn de layer-2 netwerken met de meeste potentie, omdat ze dezelfde functies als op smart contract platformen (als Ethereum) ondersteunen.

Bij rollups kunnen we het onderscheid maken tussen optimistic en ZK varianten. De ZK varianten hebben hier de meeste potentie, omdat ze op een zeer efficiënte manier kunnen bewijzen dat ze eerlijk handelen.