Credit: iStock.com

Een obligatie is een verhandelbaar schuldbewijs voor een lening die door een overheid, een onderneming of een instelling is aangegaan. In dit artikel spreken we enkel over bedrijfsobligaties, maar het principe is bijna altijd hetzelfde.

Waarom obligaties?

Als een bedrijf geld nodig heeft voor een investering, dan kan het kiezen om aandelen uit te geven of om een lening aan te gaan bij de bank.

Deze twee opties hebben echter wel wat nadelen. Wanneer ondernemers een deel van hun aandelen weggeven in ruil voor geld, dan verliezen ze een stuk van het bedrijf. Dit kan erg nadelig zijn wanneer het bedrijf uiteindelijk uitgroeit tot een erg succesvolle speler. Bij de bank betalen ondernemingen vaak erg hoge rentes.

Door het uitgeven van een obligatielening kan een bedrijf echter ook aan de gewenste financiering komen, zonder inmenging van een bank of het verlies van aandelen.

Hoe werken obligaties?

Obligaties zijn schuldbewijzen waarbij de kredietnemer (het bedrijf) periodiek (bijvoorbeeld 1x per jaar) een vooraf afgesproken rentepercentage betaald aan de kredietverstrekker (de belegger). Op het einde van de looptijd (de eindvervaldag) betaalt de onderneming vervolgens het geleende bedrag terug.

Wanneer je intekent op een obligatie bij uitgifte, dan teken je in aan de nominale prijs (de terugbetalingsprijs). Je kan echter je obligatie ook verkopen met een meerwaarde, en je kan obligaties ook onder hun nominale waarde aankopen. De meeste obligaties zijn heel goed verhandelbaar. Je moet natuurlijk wel een koper vinden voor je obligatie, als je hem wilt verkopen.

Als je een obligatie kan aankopen die onder zijn nominale waarde, kan je vaak nog een extra winst boeken omdat je bij de meeste obligaties wordt uitbetaald aan de nominale prijs (100%).

Verschillende soorten obligaties

Er bestaan zogenaamde ‘eeuwigdurende obligaties’. Dat zijn leningen met een onbepaalde looptijd. Je krijgt je inleg dus niet terug tenzij het bedrijf besluit de obligaties terug te kopen. Je kan de obligatie wel verkopen aan een andere belegger, mochten er beleggers bereid zijn je obligatie over te kopen.

Er bestaan ook obligaties met een veranderlijke (= variabele) intrestvoet. De intrest die je ontvangt schommelt dan meestal met de evolutie van de marktrente.

Bij sommige obligaties worden alle intresten in één keer uitbetaald op de eindvervaldag. Dat zijn ‘nulcouponobligaties’. Omdat de intrest op die obligaties niet jaarlijks wordt betaald, stijgt de koers of de waarde van die obligaties jaarlijks. Op de eindvervaldag krijg je dan een hogere som terugbetaald dan wat u bij de aankoop betaald had.

En dan is er nog het verschil in kwaliteit van obligaties.

Achtergestelde obligaties

Normaal gezien, als alles goed verloopt, gaat een bedrijf dat een obligatie uitgeeft niet failliet. Niettemin bestaat de kans op faillissement altijd.

Daarom is het belangrijk altijd te kijken of je obligatie geen ‘achtergestelde’ obligatie is.

Wanneer je obligatie ‘achtergesteld is’, dan wordt met de opbrengst van de verkoop van alle eigendommen van het bedrijf eerst alle overige schuldeisers terugbetaald alvorens jij aan de beurt bent. Je komt wel nog net voor de aandeelhouders aan de beurt. Zij zijn allerlaatst in de rij.

Achtergestelde obligaties dragen dus meer risico met zich mee dan normale obligaties omdat er een grotere kans is dat je je geld nooit terugziet. Je wordt wel vergoed voor dit extra risico. De rente op achtergestelde obligaties ligt zo goed als altijd hoger dan bij gewone obligaties.

Converteerbare obligaties

Converteerbare obligaties zijn obligaties die tijdens de looptijd van de obligatie, onder bepaalde voorwaarden, omgeruild kunnen worden tegen aandelen van het bedrijf.

Ofwel zal de belegger in staat zijn de obligatie om te zetten in aandelen, ofwel ligt de beslissing bij het bedrijf.

Het voordeel van obligaties

Veel beleggers gebruiken obligaties om hun portefeuille wat extra te spreiden en om op een consistente manier extra inkomen te bekomen. Obligaties zijn meestal ook veel minder volatiel dan aandelen. Lees hier meer over volatiliteit.

De meeste beleggers hebben een ‘gemengd risicoprofiel‘ en gaan daarom bijna altijd voor een mix van aandelen en obligaties in hun portefeuille.