“Een jaar in de cryptomarkt, zijn er tien in de aandelenmarkt”, heb ik weleens voorbij horen komen. Zelf betrap ik mezelf er ook op, dat ik in crypto op veel kortere termijn bezig ben. Ook wel logisch, want een jaar vooruitkijken is bijna niet te doen met een technologie die zich op dit tempo ontwikkelt. Toch moet je ook in crypto een visie voor de komende 10 jaar hebben: overheden moeten cryptomunten kopen.

Crypto zal dus worden gebruikt door mainstream. En daarmee zal de markt vanaf het huidige punt ook nog makkelijk 10 keer over de kop gaan. Dus ben je nieuw in crypto en vraag je je af of het te laat is? Nee, niet als je nog heel veel geld wil verdienen (maar je wordt ook niet morgen miljonair).

De reden dat crypto nog 10 keer over de kop gaat is dat het oplossingen biedt voor grote problemen waarmee onze maatschappij kampt. Denk bijvoorbeeld aan de toeslagenaffaire, het gebrek aan inspraak van burgers of in het algemeen weinig vertrouwen in de overheid.

(Uiteraard heeft crypto nog veel meer antwoorden op problemen en inefficiënties in andere traditionele systemen, zoals banken, gaming of telecomnetwerken als Crypto E-book abonnees zullen weten.)

Wat is crypto?

Ik zou de vraag eigenlijk anders stellen. Wat is web 3.0?

Bij crypto denk je vaak aan speculatie, aan het verhandelen van internetgeld. Een grote misvatting, want crypto is een brede toepasbare technologie, een nieuwe fase van het internet, ofwel web 3.0. Om web 3.0 te begrijpen, eerst web 1 en 2.0.

Web 1.0 = informatie delen

Web 1.0 was de eerste fase van het internet. Het delen van informatie ging naar lichtsnelheid en de kosten naar het nulpunt. Eigenlijk werd de boekdrukkunst opnieuw uitgevonden. Complete business modellen werden op zijn kop gezet. Bijvoorbeeld die van magazines en kranten.

Web 2.0 = informatie delen en netwerken

In de tweede fase van het internet was het mogelijk om rond deze informatie netwerken te bouwen. Bezoekers van websites kregen zelf opeens ook een stem en konden informatie met elkaar uitwisselen. Het beste voorbeeld is natuurlijk Facebook.

Dit in combinatie met smartphones heeft web 2.0 ervoor gezorgd dat hele generaties meer uren achter een scherm doorbrengen dan met familie. Nieuwe beroepen als influencer of dropshipper werden geboren.

Web 3.0 = informatie delen, netwerken en private eigendomsrechten

Web 3.0 voegt hier nog een ingrediënt aan toe: het delen van waarde en het zelf kunnen bezitten van deze waarde. Je kan het ook wel eigendomsrechten op het internet noemen.

Eigendomsrechten worden niet gegarandeerd door Google of Facebook, maar door een blockchain. Deze blockchains zijn netwerken van computers en opereren onafhankelijk van de overheid. Daarom zijn de eigendomsrechten op de blockchain privaat. De overheid kan ze bijvoorbeeld niet afpakken, mits een blockchain voldoende gedecentraliseerd is.

Eigendomsrechten worden digitaal weergegeven in de vorm van tokens. Nu is niet ieder eigendomsrecht hetzelfde en daarom heb je verschillende tokens. Er bestaan twee groepen: tokens en Non-Fungible Tokens (NFTs).

Tokens zijn eigenlijk de cryptomunten zoals je die nu kent. Kijk op Coingecko en je ziet een hele rits aan verschillende tokens. Je hebt bijvoorbeeld tokens die je recht teven om een (blockchain)netwerk te gebruiken. Als je de ETH token hebt, kan je bijvoorbeeld de Ethereum blockchain gebruiken (belangrijk voor bedrijven of overheden straks). Daarnaast heb je ook nog tokens die je zeggenschap geven over een applicatie. Vergelijk die met aandelen. Zie ook deze blog.

Non-Fungible Tokens (NFTs) zijn eigendomscertificaten van individuele goederen. Dat kan bijvoorbeeld een digitaal bestand zijn, zoals een foto, mp3 of pdf. Of een claim op een goed uit de fysieke wereld. De potentiële markt van NFTs is dus onvoorstelbaar groot. Zie ook deze video voor meer informatie over NFTs:

Waarom gaat web 3.0 onze maatschappij veranderen?

Wie je met de IPO van Facebook zou vertellen dat het platform door overheden zou worden gebruikt om verkiezingen te winnen, zou je waarschijnlijk raar aankijken. Ondanks dat crypto nog niet zo’n moment of een Netflix of Amazon heeft voortgebracht, betekent niet dat dit nooit gaat gebeuren.

Want je kan nu al zien dat het internet met crypto netwerken als onderliggende technologie tot bijzondere dingen in staat zijn. Neem bijvoorbeeld een crypto game Axie Infinity die ruim 0,5% van de Filipijnse bevolking een inkomen bezorgde. Of het opzetten van een organisatie (via de blockchain) om de Amerikaanse grondwet te kopen.

Het zijn voorbeelden van economische activiteiten waar je voorheen afhankelijk was van de overheid. Nu hoeft dat niet meer, omdat een blockchainsysteem private eigendomscertificaten en geld produceert. Zoals 20 jaar geleden informatie werd gedemocratiseerd, wordt nu waarde gedemocratiseerd.

Dat heeft verschillende voordelen:

• Je kan met iedereen (via het internet) iets ondernemen.
• Er is geen papierwerk met bijbehorende kosten. Scheelt ook veel tijd.
• Je kan personeel (of toegewijde klanten) veel makkelijker met zeggenschap (tokens) belonen.
• En zaken doen is stukken transparanter.

Het is dat laatste voordeel, waarom de overheid uiteindelijk cryptomunten zal kopen.

Een blockchain noteert iedere transactie die in het netwerk heeft plaatsgevonden. En iedereen is in staat om deze activiteit in te zien, omdat iedereen met een laptop wordt toegelaten om een netwerk te onderhouden.

(Ik heb het weer alleen over goed gedecentraliseerde blockchains. Zo zijn er ook blockchains die wat centraler zijn en waarvoor je een half datacenter nodig hebt om het in te zien.)

Je kan een blockchain dus ook wel zien als een openboekhoudsysteem. Maar omdat zo’n systeem wordt onderhouden door tienduizenden computers is het een altijd exact werkend openboekhoudsysteem. Er bestaat dus geen ruimte voor manipulatie of offline tijd.

Het openboekhoudsysteem van Ethereum kan je onder andere inzien via etherscan. Je ziet hier altijd wie welke handeling op welk moment heeft gedaan.

Stel je eens voor wanneer we de afgelopen 10 jaar zo’n systeem zouden hebben gehad. Zou er dan een toeslagenaffaire zijn geweest? Zouden we nu dan meer vertrouwen hebben in de overheid? In de komende 10 jaar gaat er wel een moment komen dat we op grote schaal met een altijd exact werkend openboekhoudsysteem werken.

Limieten

Er moet alleen nog veel gebeuren voordat een organisatie van formaat met de blockchain kan werken. Er zijn technische en sociale limieten.

Technische limieten

De utopie van een blockchain is dat het veilig is (dat het altijd blijft werken), het snel en veel transacties kan verwerken en dat het decentraal is (iedereen in staat is om het netwerk te onderhouden). Ook wel de blockchain trilemma genoemd:

Je kan maar twee van de drie eigenschappen kiezen…

Nu is de crypto technologie nog jong. In de afgelopen jaren zijn volop oplossingen ontwikkeld. De meest belovende zijn layer-2s. Die moet je zien als subnetwerken aan een blockchain. Waar een hoofdnetwerk dan helemaal veilig en decentraal is, wordt de opschaling uitbesteed aan subnetwerken, layer-2s.

Een layer-2 netwerk kan bijvoorbeeld heel veel transacties bundelen en die vervolgens aan het hoofdnetwerk doorgeven. Dat bespaart veel kosten. Daarnaast zijn er nog enkele andere technieken die voor een hogere opschaling zorgen, terwijl het manipulatieresistent blijft. De meest belovende technologie is zero-knowledge proof (komen we zo nog heel even op terug).

Nu al bouwen de twee grootste creditcardmaatschappijen ter wereld, Visa en Mastercard, eigen layer-2 netwerken aan Ethereum. Ook zien we dat Ernst & Young met de Polygon chain aan layer-2s werkt, zodat bedrijven hier administratie kunnen doen.

Overheden zullen ook met een eigen layer-2 netwerk werken. En om activiteit nog verder op te schalen krijgen we hieraan vast en zeker ook layer-3s, 4s, 5s, etc.

Sociale limieten

Mensen zijn het liefst zo min mogelijk aansprakelijk en daarom ook overheden. Een overheid zal dus niet zomaar een openboekhoudsysteem accepteren. Hoewel een nieuwe partij het natuurlijk kan gebruiken om stemmen te winnen.

Hiernaast bestaat er ook een groot voordeel. Een blockchain systeem handelt transacties automatisch af. Administratiekosten kunnen zo goed als naar het nulpunt worden gebracht. De overheid kan zelf dus veel kosten besparen.

Daarom zullen er landen zijn die dit gaan gebruiken. Eerst zijn dat kleinere landen met zwakkere overheden. Neem bijvoorbeeld El Salvador dat Bitcoin betalingen integreert.

Privacy

Nu zal je misschien zeggen dat je helemaal geen openboekhoudsysteem wil voor je overheid of bedrijf. Defensie-uitgaven moeten bijvoorbeeld discreet zijn.

Gelukkig bestaat er een technologie die op de blockchain kan worden geplakt om transacties privé te maken. Het heet zero-knowledge proof (dezelfde technologie voor layer-2s). Zero-knowledge proof is hogere wiskunde waarmee je iets kan bewijzen zonder dat je alle onderliggende data hoeft te geven.

Een overheid zou bijvoorbeeld kunnen bewijzen dat het een miljoen euro heeft uitgegeven aan defensie zonder te zeggen waaraan het is uitgegeven.

De dienst die een blockchain levert

Een blockchain noteert automatisch een transactie zonder dat deze gemanipuleerd kan worden. Het is zo de meest effectieve manier om administratie bij te houden. Van crypto applicaties op de blockchain kan je bijvoorbeeld iedere dag de resultaten bijhouden. Hier een site die de resultaten van Uniswap bijhoudt.

Van een blockchain weet je altijd dat de genoteerde transactie zo zijn gedaan als ze zijn gedaan. Er is geen ruimte voor manipulatie. Oftewel, je weet zeker dat het de waarheid is en je hoeft niet te wantrouwen.

Dat is heel handig als je zaken met elkaar wil doen.

En daarom zal er steeds meer zaken worden gedaan via de blockchain. Van crypto applicatie naar crypto applicatie, van bedrijf naar berdrijf of van overheid naar burger.

Waarom crypto je zakken gaat vullen

Om de dienst van een blockchain te gebruiken, moet je de token achter een blockchain hebben. Bij Ethereum moet je bijvoorbeeld ETH hebben om een transactie te doen.

Je moet nu niet alle tokens achter blockchains gaan kopen. Want alleen blockchains die smart contracts ondersteunen kunnen het bovenstaande verhaal ondersteunen. Daarnaast zijn lang niet alle blockchains gedecentraliseerd of veilig genoeg. (In het Crypto E-book wieden we de cryptomarkt voor je uit.)

Smart contracts geven de mogelijkheid om te programmeren op een blockchain. Ze creëren eigenlijk een zandbank voor techneuten die op hun beurt ontelbare nieuwe functies aan een blockchain kunnen bouwen. Door al die nieuwe functies, zoals lenen, handelen of een referendum houden, is er veel meer vraag naar de token achter een blockchain. De vraag naar ETH is bijvoorbeeld nu al 65 keer groter dan BTC.

De vraag naar een niet te manipuleren openboekhoudsysteem met allerlei functies zal dus exploderen, omdat mensen liever een systeem gebruiken dat onmogelijk tegen ze kan liegen. Daarom zullen zelfs overheden in de komende tien jaar cryptomunten zoals ETH kopen. Probeer zo lang mogelijk in de markt te zitten en maak je borst maar nat voor wat nog gaat komen.