Wat is een goede weging van aandelen?

Belgen en Nederlanders zijn wel gewend aan een beetje regen. Aan een beetje tegenslag. Althans, wat het weer betreft. Maar op de beurs, zijn we ineens allemaal gemaakt van suiker.

Als er wat donkere wolken over het beurslandschap heentrekken, worden beleggers vaak direct helemaal gek.

Dat mag je best letterlijk nemen. Wanneer er ineens duizenden euro’s aan marktwaarde verdampt, zo onder je eigen ogen, doet dat vreemde dingen met de gemiddelde belegger.

Beleggers worden dan vervelende en irrationele mensen. Die gaan verkopen als het even tegenzit, en – zoals ik net al schreef – dus helemaal gek worden.

Weet u wat een woord is dat de gemiddelde Nederlander niet kent? Volatiliteit.

Maar iemand die op de beurs actief is, weet direct wat we daarmee bedoelen. Volatiliteit op de beurs is namelijk net zo gewoon als regen in Nederland (of België).

En toch kunnen maar weinig beleggers omgaan met volatiliteit.

Als Nederlander, die vroeger 15 kilometer moest fietsen om naar school te gaan, weet ik wat je moet doen tijdens een heel heftige regenbui.

A. Héél snel fietsen, of:

B. Even schuilen en wachten totdat de bui overtrekt

Net zoals op de beurs.

Het nadeel op de beurs is alleen, dat je nooit met zekerheid kan zeggen of de regenbui toch wat meer is dan een simpele bui, of binnen een paar uur weer overtrekt.

Het voordeel op de beurs is echter dat er heel veel idiote beleggers zijn. En de media speelt daar maar wat graag op in.

Weetje waarom de weerman (of vrouw) het zo vaak mis heeft? Ik heb zelf geen idee, maar het verbaast me niets als blijkt dat weer simpelweg niet zo goed valt te voorspellen.

Net zoals op de beurs: er zijn honderden analisten die allemaal voorspellingen maken met hun excelsheetjes en rekenmodellen. En dan komt daar een cijfer uit, wat weer wordt gebruikt door de media.

Als Shell dan een paar cent per aandeel minder verdient dan werd verwacht, heeft het bedrijf een ‘misser’.

Dan schrijft de media: ‘Forse tegenvaller voor Shell’.

Maar wat daar dan eigenlijk staat: Shell heeft net wat minder verdiend, dan dat de stropdassen met excelsheetjes hadden verwacht. Daar blijkt dus eigenlijk uit: analisten kunnen helemaal niet zo goed voorspellen.

Feit is wel dat beleggers daar in paniek op reageren en gaan verkopen.

WAAROM?

Als ik aan een gemiddelde belegger zou vragen naar zijn portefeuille. En dan naar een willekeurig aandeel uit zijn portefeuille. Dan is de kans heel groot (bijna 100%) dat hij totaal geen idee heeft wat dit aandeel voor een winst per aandeel zal overleggen, de volgende keer dat de boeken worden geopend.

Totaal geen idee.

Waarom je dan zou kopen of verkopen als blijkt dat een bedrijf beter presteerde dan analisten hadden verwacht, is voor mij altijd een raadsel gebleven.

Wij zien het ook bij de portefeuilles die we voor BeursBrink beheren. Als een aandeel met 3% daalt, dan krijgen we altijd wel een mail: ‘is er nieuws?’.

Vaak is er geen nieuws.

Beurzen zijn van nature volatiel. Net zoals regen in Nederland. En als die volatiliteit dan de rendementen in de portefeuille raakt, willen we altijd weten waarom.

Of het nu gaat om een of andere Sahara-storm die zorgt voor regen in Nederland, of een ‘misser’ van een bedrijf: we willen altijd een reden.

Dat is trouwens helemaal niet erg. Maar, het maakt beleggen wel lastig als je bij iedere down of uptick direct wil weten wat er gebeurd. Dat zorgt voor onrust. En het causale mechanisme zorgt dan al snel voor verkeerde beleggingsbeslissingen.

Gelukkig is dit grotendeels te voorkomen

Weet je hoe de portefeuille er uit ziet van een gemiddelde belegger die direct in paniek is als de beurzen meer dan 2% dalen?

Dat is een portefeuille, met minder dan 10 aandelen, vaak geconcentreerd op eenzelfde sector. Dat hoeft niet direct een probleem te zijn, maar wel als je vol in de staalsector zit en de staalprijzen dalen iedere dag.

Waar veel beleggers niet over nadenken: positiegrootte. Terwijl dat juist zo belangrijk is.

In plaats daarvan, wordt er iedere dag naar het nieuws gekeken, analistenrapporten doorgespit en wat al niet meer. Maar zelfs 100 positieve analisten, kunnen niet voorkomen dat een aandeel vroeg of laat toch eens een keer door het putje gaat. Zo werkt het nu eenmaal op de beurs.

Daarom, is het zo ontzettend belangrijk om te kijken naar positiegrootte. Letterlijk: hoeveel % weging, geef ik mee aan mijn posities?

Stel je voor dat je een portefeuille hebt van 25.000 euro en je hebt 10 posities van 2.500 euro. Dan heeft iedere positie dus een weging van 10%.

En stel je nu eens voor dat die posities allemaal geconcentreerd zitten in olie, staal, financials en verzekeraars.

Dan heb je een bijzonder geconcentreerde portefeuille.

Als die sectoren dan dalen, dan is het geen feestje in de porto. Zeker niet als alles een weging heeft van 10%.

Geld is daarbij niet eens belangrijk. Als je 100.000 euro hebt geïnvesteerd in 10 posities, ben je nog net zo geconcentreerd als met 25.000 euro in 10 posities. Je doet het alleen met meer geld.

Dit weegt dan natuurlijk 1/10 door in de totale portefeuille. Daalt 1 positie van de 10 met 30% in een jaar tijd, dan weegt dat alweer voor 3% door op de totale portefeuille.

Best lastig, aangezien beurzen gemiddeld genomen zo’n 7% op jaar stijgen. Dan heb je door 1 verkeerde positie, dus al een serieuze achterstand op iemand die simpelweg een ETF kocht op de S&P 500.

Geen wonder dat beleggers dan in paniek raken en zoeken naar redenen om te kopen of te verkopen.

Positiegrootte maakt je direct een betere belegger.

Niet zozeer omdat je dan ineens meer inzicht hebt in een bedrijf waarin je belegt (dat is namelijk niet zo). Maar wel, omdat je hierdoor automatisch meer rust inbouwt.

Bij een daling, of harde stijging, hou je zo het hoofd koel en kan je betere beslissingen maken.

Neem bijvoorbeeld een portefeuille van 100.000 euro. Met een positiegrootte van 4% per aandeel. Als je dan per positie een stoploss aanhoudt van 25%, geeft dat een totaal verlies van 1% voor de hele portefeuille. Ervan uitgaande dat de stoploss dan wordt geraakt.

Je hebt zo een ruime stoploss en genoeg ruimte om een aandeel te laten doen wat het van nature doet: volatiel bewegen. En, omdat de positie niet te zwaar weegt op het totale rendement, kan je ook met een koel hoofd kijken naar beursbewegingen.

Zou het meer of minder uitmaken als Shell na slechte cijfers met 10% daalt en de totale portefeuille daardoor 0,1% of 3,0% daalt?

In welke situatie zou je als belegger met een rustiger hoofd naar de cijfers kunnen kijken en een weloverwogen beleggingsbeslissing maken?

Zelf gebruik ik een positiegrootte die niet boven de 5% komt. Maar, dat heeft ook te maken met mijn relatief jonge leeftijd en stock picking beleggingsaanpak. Daarnaast ben ik anderhalf decennium dag in en dag uit met de beurs bezig ben, daardoor ben ik in een – voor mij – comfortabele positiegrootte gegroeid.

Bovendien is die 5% de max. Er zijn wel aandelen met minder weging, maar geen initiële posities met meer weging dan 5%. Aandelen die meer % van mijn portefeuille uitmaken omdat ze in waarde gestegen zijn, laat ik wel gewoon staan.

Voor veel beleggers, is een positiegrootte van 2 tot 4% echter al genoeg. Kan je altijd wat mee experimenteren, maar dit is een prima startpunt.

En nu hoor ik je denken: ‘maar Michiel, ik heb maar 10.000 euro, ik kan toch niet met 200 tot 400 euro per positie beleggen?’

Dat kan zeker wel. Interactive Brokers of DeGiro, maken dit soort transacties mogelijk met hele goedkope prijzen.

Andere beleggers hoor ik denken: ‘maar Michiel, dan kan je toch gewoon de S&P 500 ETF kopen, ben je in een keer belegd in 500 aandelen en klaar’.

Ook dat kan. Tenzij je er van overtuigd bent dat het stockpicken van aandelen je rendementen meer goed doen dan een ETF. De NL Portefeuille bijvoorbeeld, staat zo rond de 20% in de winst dit jaar.

Dat was niet gelukt met een tracker op de AEX of de S&P. Simpelweg, omdat de S&P 500 weer zo breed zit belegd dat dit wat beperkend kan werken (maar dat is stof voor een andere keer).

‘Maar Michiel, zijn analyses dan helemaal niet belangrijk, is positiegrootte de sleutel tot succes?’.

Ja. Positiegrootte is voor veel beleggers al een sleutel tot succes. Dat ligt echter vooral aan het feit dat veel particuliere beleggers gewoon niet goed genoeg spreiden.

De hedgefunds met minder dan 10 posities, bestaan nagenoeg niet. Dat is niet, omdat werken met slechts 10 posities een goede strategie is en hedgefunds gewoon niet van winst houden dus daarom maar heel gespreid zitten belegd.

Positiegrootte is in die zin belangrijk, dat het je de kans geeft om beter in te kunnen schatten wat je met een aandeel moet doen. Is het een bui, een storm, of een cycloon en moet je snel verkopen?

Die keuze maak je nu eenmaal wat makkelijker, als je emotioneel gezien minder waarde hecht aan de uitkomst van jouw keuze. En dat kan weer makkelijker, als een verlies niet te zwaar doordrukt op de totale portefeuille.

Dan zal je direct merken dat je analyses ook veel beter op waarde kan schatten. Waardoor je automatisch betere beleggingsbeslissingen maakt. Analyses zijn belangrijk, maar het managen van een positie is net wat belangrijker.