Dalende liquiditeit op Euronext Brussel en enkele gevolgen

De voorbije jaren is de liquiditeit op Euronext Brussel fors teruggevallen. Een belangrijke oorzaak is het verdwijnen van proprietary trading. Dit kan soms vreemde gevolgen hebben en weegt op de interesse van beleggers.

Oorzaak
Er zijn verschillende redenen voor de verminderde interesse van Euronext Brussel zoals het gebrek aan grote namen, de beperkte omvang van de beurs, het al jaren wegkwijnen van Brussel als financieel centrum, het uitblijven van beursintroducties, de uitverkoop van bedrijven en ga zo maar door. De belangrijkste reden is echter de aanhoudende daling van de liquiditeit of verhandelbaarheid van aandelen.

Dit laatste is eigenlijk een ongewild effect van de bankenwet en de strengere Mifid-regels. Die regels zijn in het leven geroepen om de particuliere belegger te beschermen maar dit heeft een omgekeerd effect gehad. Deze regels hebben er ook voor gezorgd dat proprietary traders, partijen die met eigen kapitaal posities nemen en opportunistisch in de markt aanwezig waren, er niet meer zijn want deze activiteit is in België verboden. Deze groep traders waren echter verantwoordelijk voor heel wat volume. En door de terugval van de liquiditeit krijgen kleine beleggers een slechtere prijs terwijl de spread (verschil tussen bid en ask) is opgelopen. Vooral bij small- en midcaps is dit schering en inslag.

Ongewenste gevolgen
Een belangrijk praktisch gevolg van deze lagere liquiditeit is dat bepaalde aandelen, zeker deze die geen liquiditeitsverschaffer (bank die verplicht aanwezig is in het orderboek met orders) hebben, soms rare bokkensprongen maken. En dat gebeurt vooral bij opening van de beurs om 9u omdat de volumes dan wel echt laag liggen. Kijk bijvoorbeeld naar de koersvorming van UCB op donderdagmorgen  21 februari. Bij opening zakte het aandeel tot €75,3, 5% lager dan de slotkoers van de dag ervoor (zie grafiek hieronder). Er was nochtans geen nieuws. We namen bewust UCB als voorbeeld van de gebrekkige liquiditeit omdat het hier toch naar Brusselse maatstaven gaat over een vrij groot aandeel (marktkapitalisatie van bijna €15 miljard).

Maar ook bij het slot van de beurs van Brussel met als uitloper de slotfixing (van 17u30 tot 17u40), kan de koersbeweeglijkheid soms de spuitgaten uitlopen. Handelaars lieten ons nochtans weten dat sinds enkele maanden de handel bij het slot in de lift zit. Veel marktparticipanten verkiezen naar het einde van de handelsdag te handelen (zo ook grote orders en pakketten) omdat ze ervan uitgaan dat het volume dan het hoogst is. Dat is echter niet altijd het geval waardoor er ook bij het slot rare zaken gebeuren. Neem Elia bijvoorbeeld: op 10 december ’18 sloot het aandeel op €62,7 tegenover €58,7 de dag ervoor. Tientallen procenten van het dagelijkse volume passeerden op enkele minuten van het einde van de handelsdag de revue en dat ging dus niet onopgemerkt voorbij.

Moraal van het verhaal
Het moraal van het verhaal is dat u de gebrekkige liquiditeit in uw voordeel kan doen spelen. Wanneer u op Euronext Brussel een aandeel wenst te kopen of te verkopen en u over de nodige tijd beschikt om de transactie te doen, kunt u overwegen om een opportunistische koop- of verkooplimiet in de markt te leggen. U kan ook extra waakzaamheid inbouwen wanneer de beurs haar deuren opent om 9u en wanneer de handel naar het einde loopt, laten we zeggen vanaf 17u25. Het is dan aan u om bij een grote onverklaarbare afwijking in te grijpen.