Beleggerssentiment meten? 3 tools die ik gebruik.

Als je net begint met beleggen hoor je het vaker als goedbedoeld advies: je moet vooral kopen als het bloed door de straten loopt.

Ben ik het helemaal mee eens. Ik koop veel liever wat iedereen verkoopt dan dat ik koop wat iedereen koopt.

Op de beurs is het zo dat wanneer een mening bijna unaniem is, dat een contraire aanpak uiteindelijk de meest winstgevende zal zijn.

Zodra de massa een positie inneemt, ontstaat er eigenlijk een soort self-fulfilling prophecy. Omdat iedereen posities aangaat, stijgt het aandeel. Alleen weten we allemaal dat er op de beurs zoiets bestaat als koersbewegingen. Een koers gaat nooit alleen maar omlaag, of alleen maar omhoog.

En op het moment dat de stijgende koers wat hapert, zijn beleggers heel snel met het veranderen van hun mening. De massa lijkt dan op magische wijze ineens een mening te herzien.

Niet direct een nachtkastboekje, maar wel de moeite waard om beter inzicht te krijgen in het massagedrag: Gustave Le Bon – The Crowd.

Onafhankelijk kunnen denken van de massa, levert dus centen op. En laat dat nu juist het doel zijn van beleggen: geld verdienen.

Hoe meet je sentiment?

Ik kijk zelf heel graag naar het sentiment bij een aandeel of een index. Als ik zie dat veel meer beleggers ineens veel positiever worden op een aandeel, is dat voor mij direct een reden om voorzichtiger te worden. Verwar dat niet met ‘meteen verkopen’. Ik zie het vooral als een waarschuwingssignaal.

En als heel veel beleggers heel negatief zijn op een aandeel, geeft dat mij direct aanleiding om te kijken of er een koopkans ontstaat.

Het meten van sentiment is alleen vrij lastig. Soms heb je van die pareltjes die direct aangeven dat het sentiment erg negatief is. Bijvoorbeeld tijdens de correctie in januari 2016 vorig jaar.

Het bericht werd zo goed opgepakt door de media en bracht toen goed onder woorden wat heel veel beleggers dachten: dit komt niet meer goed, beter nu alles verkopen, voordat we weer ’n 2008 krijgen.

Bleek alleen net de bodem te zijn.

In de meeste gevallen, is het sentiment niet zo simpel te meten als in januari 2016.

Gelukkig heb je nu het internet, met heel veel tooltjes om sentiment te meten. 3 sites die ik zelf veel gebruik om sentiment te meten zijn:

1. AAII Investor Sentiment

Het meten van sentiment moet je in mijn optiek niet onnodig moeilijk maken. Er zijn genoeg websites waar veel beleggers mee bekend zijn en op reageren. Dat geeft al vaak een goed idee van wat er leeft bij een brede groep.

En een perfect startpunt is de website van de ‘American Association of Individual Investors’. Sinds 1987 vraagt AAII aan haar leden een hele simpele vraag:

Verwacht je dat de richting van de markt in de komende 6 maanden omhoog (bullish), neutral of neerwaarts (bearish) zal zijn?

Daar komt dan een bias uit die iedere week mooi wordt weergegeven in een grafiekje:

AAII Enquete Resultaten

Op de website van AAII, kan je iedere week een uitslag vinden. Zoals je ziet publiceert de AAII ook het historische gemiddelde. Dat geeft dus een hele mooi kader waarin je de resultaten kan plaatsen.

Nu zien we bijvoorbeeld dat meer mensen bullish zijn geworden (boven het historische gemiddelde) en het aantal beren is afgenomen (onder het historische gemiddelde). Merk ook op dat het aantal neutrale spelers boven het gemiddelde staat.

Puur afgaand op dit grafiekje, zou ik zeggen dat het sentiment nu positief is met een hoop beren die naar de zijlijn zijn gestapt (neutraal).

2. Stocktwits

Deze website is een echte topper. Vooral als je alle adviezen die op de site worden gegeven vooral NIET ter harte neemt. Stocktwits is namelijk de thuishaven voor een hoop imbecielen die totaal geen idee hebben wat ze aan het doen zijn en de massa maar volgen. Perfect voor ons doel!

Bij ieder aandeel waarover kan worden geconverseerd op Stocktwits, kunnen gebruikers ook aangeven of ze bullish of bearish zijn.

Als ik dan eens kijk naar het aandeel dat vandaag het hardst daalt zie ik NeuralStem Inc (CUR). En als ik dat aandeel dan vervolgens opzoek in StockTwits, krijg je een scherm zoals deze:

Je kan daar bij de rechter widget, klikken op sentiment. En dan zie je precies, hoe beleggers nu over het aandeel denken.

Eerst even een kleine check: verwacht je dat het sentiment positief of negatief zal zijn (ik heb letterlijk 10 seconden naar nieuws gezocht en kon een trial miss vinden, dus het is een biotechbedrijf dat weer opnieuw kan beginnen).

StockTwits sentiment

Uit bovenstaande afbeelding, blijkt dan weer dat veel beleggers de trial miss niet zien als een problematisch iets dat de fundamenten van het bedrijf aantast, maar juist als een koopkans om posities uit te breiden.

Een typisch gevalletje van ‘kopen als het bloed door de straten loopt’. Alleen denkt 79% van de beleggers bij StockTwits daar net zo over. Voor mij een reden om weg te blijven bij dit aandeel.

Goed, is dit dan direct een koop of verkoop-indicator? Nee, absoluut niet. Maar het geeft wel aan hoe de massa naar een bedrijf kijkt. En als ik een aandeel koop, dan doe ik dat graag wanneer prijzen dalen (tja, ik ben een Nederlander… ik hou van koopjes), de fundamentals in orde zijn, maar niemand het meer ziet zitten.

Nu zijn er wel wat opmerkingen bij dit platform. Hoewel ik net met een voorbeeld heb gewerkt, is het vaak handiger om een aandeel dat je volgt een tijdje in de gaten te houden via Stocktwits. Dan zie je veel sneller wanneer het sentiment omslaat. En je kan dan ook makkelijker volgen wat de bandbreedte van het sentiment is.

Bij sommige aandelen is het namelijk zo dat het sentiment een langere tijd rond de 90 tot 95% bullish kan blijven. En dan ineens zakt het aantal stieren naar 70 tot 60%. Dan is dat natuurlijk ook een signaal dat het sentiment negatief wordt. Ga dus niet altijd puur uit van de harde cijfers, maar probeer iets verder te kijken.

Wat je kan doen om snel het sentiment van een sector in de gaten te houden: vul wat sector ETFs in. XLF en KBE voor de bankensector, IBB en XBI voor de biotech, enzovoorts. Zo zie je direct hoe beleggers nu naar een sector kijken.

3. Finviz

Negatief sentiment meten kan door te kijken naar de meningen van beleggers. Dat heb ik laten zien bij AAII en Stocktwits.

Het kan ook anders: kijken naar de acties van beleggers.

Finviz is een website die heel mooi weergeeft hoeveel % van de aandelen short is uitgeleend. En dat is natuurlijk een hele mooie indicatie voor het sentiment. Beleggers zijn zo zeker van hun negatieve visie op een aandeel, dat ze het zelfs shorten.

Short Float

Je kan naar de website finviz.com gaan en daar klikken op ‘screener’ (dat kan direct via deze link).

Zodra je daar bent, ga je naar het menuutje met ‘Float Short’ en maak je een selectie. In dit voorbeeld werken we even met een short float van +30% (dat is veel). En, om niet de meest illiquide troep in de filter te krijgen, werk ik alleen met smallcaps of hoger (dus geen microcaps). Dat voer ik in onder het kopje ‘market cap’.

Dan krijg je deze resultaten:

Resultaten van deze scan

Een hele lijst met aandelen die hevig worden geshort. Natuurlijk zijn er heel vaak legitieme redenen om short te gaan op een aandeel. Maar het komt ook voor dat de fundamenten van een bedrijf prima zijn en we simpelweg iets zien dat de massa niet ziet. Als het sentiment dan negatief is, en je goedkoop kan aankopen, zie ik dat eigenlijk altijd als een goede koopkans.

Nog meer?

Tuurlijk, er zijn nog veel meer tools om het sentiment te bepalen. Ik noem er een paar, en zal ze later eens uitgebreid beschrijven:

• NYMO Indicator
• VIX Indicator
• Put call ratio
• II Bull Ratio
• Commitment of Traders Report

Heb je er zelf nog een? Laat vooral even weten in de comments!