Zit de Bel20-index goed in elkaar?

De Brusselse beursgraadmeter maakt al sinds begin 2016 een goede beurt en zit bijna op het niveau voor de crisis. Is de Bel20 echter een index die de Belgische economie en beleggerslandschap goed weerspiegelt? We vinden van niet.

Gestaag
De Bel20-index heeft dit jaar al verschillende keren de 4000 punten aangetikt maar heeft het duidelijk moeilijk om door dit niveau te breken en een aanval op haar hoogste punt van voor de financiële crisis in te zetten. Voor dit laatste heeft de beursgraadmeter nog een ritje van een kleine 15% voor nodig. Als het beurssentiment gunstig blijft, is dit niet onmogelijk.
Maar we willen ons in deze tekst eigenlijk niet uitspreken over het potentieel van de Belgische beursindex. Daarvoor hebben we andere kanalen. Wat we wel willen doen, is bekijken of die Bel20-index billijk is samengesteld en representatief kan worden genoemd.

Kijken we naar de definitie van de Bel20 dan lezen we dat de index is samengesteld uit de 20 grootste aandelen die een notering hebben op de Euronext Brussel. En om tot de samenstelling te komen kijkt men naar de marktkapitalisatie aangepast aan de free float (of aandelen die kunnen verhandeld worden en niet in vaste handen zitten). Elk aandeel mag maximum 12% van de index uitmaken en die 20 bedrijven zijn goed voor bijna twee derden van de totale Brusselse beurswaarde.

Aanpassing
Om in de index te geraken moet de free float 300 000 keer de stand van de Bel20 zijn en moet minstens 35 % van de vrij verhandelbare aandelen per jaar van eigenaar wisselen (voor de aandelen die reeds in de index zitten is dat 25%). Deze parameter wordt ook wel velociteit genoemd.

De index is dynamisch van aard: eens je erin zit, betekent dit niet dat je de schaapjes op het droge hebt. Bij elke kwartaalherzieningen wordt een rangschikking gemaakt op basis van de twee hierboven aangegeven criteria en gekeken of er geen wijzigingen nodig zijn. Als er bij een herziening meer dan 20 aandelen in aanmerking komen voor een zitje dan kunnen er wijzigingen gebeuren. Zeker aandelen die slecht hebben gepresteerd kunnen eruit vallen. De teller wordt ook weer op 12% gezet indien er aandelen, door een mooie koersstijging, boven dit percentage zijn uitgeklommen. Vandaag bijvoorbeeld is Engie goed voor 12,58%.

Samenstelling
Er zijn verschillende problemen met de Bel20-index. Ten eerste hebben verschillende aandelen een te zwaar gewicht zodat ze de beursgraadmeter te veel domineren. Zo maken AB Inbev, Engie, ING en KBC samen bijna de helft van de index uit. De prestatie van de Bel20 staat of valt dus met deze aandelen. Mastodont AB Inbev weegt al een tijdje op de index omdat het brouwerijaandeel de voorbije 12 maanden zo’n 15% van zijn waarde verloor. Engie en de twee bankaandelen doen het dan weer beter, getuige hun stijging tot boven de maximumlimiet van 12%. Er is dus zeker een gebrek aan diversificatie.

Ten tweede is er een enorme buitenlandse aanwezigheid waardoor het Belgische karakter van de index in vraag kan worden gesteld. Zoals u hieronder kunt zien zijn er van origine Franse (Engie) en Nederlandse aandelen (Aperam, Galapagos, ING) opgenomen. Hoewel ze zeer actief zijn op de Belgische markt, wordt het overgrote deel van hun activiteit en omzet buiten onze landsgrenzen geboekt. We zouden veel liever enkel bedrijven zien die hun zetel in België hebben en van volledig Belgische origine zijn (dat heeft niet met chauvenisme te maken maar alles met de vlag die de lading moet dekken).

Ten derde zijn er te veel bedrijven die minder dan 3% van de index uitmaken en sectoren (zoals media, biotech, vastgoed, gezondheidszorg, mijnbouw,…) die nauwelijks aanwezig zijn. Eigenlijk hebben er te veel bedrijven en sectoren een te beperkte impact op de Bel20.

De Bel20-index is zeker voor verbetering vatbaar. De samenstelling van de Bel20 is een oud zeer waar Euronext al jaren geen antwoord op geeft. We zouden dan ook zeker geen tracker of fonds kopen die deze index op de voet volgt. Op Euronext Brussel zijn er genoeg aandelen die het beter doen dan de index. En ten slotte is de prestatie van uw portefeuille (of van de onze) vergelijken met die van de Brusselse beursgraadmeter wat kort door de bocht.