Help, er komen groene zwanen aan!

Wat de laatste maanden opvalt, is dat fondsbeheerders en financiële spelers volop de kar van duurzaamheid trekken en de klimaatverandering plots zeer serieus nemen. We zien verschillende redenen voor deze bruuske ommekeer, met het gevaar voor een zogenaamde groene zwaan als misschien wel de belangrijkste reden.

Mentaliteitswijziging
Op korte tijd hebben we een mentaliteitswijziging in de financiële wereld vastgesteld. Zo riepen de voorbije dagen toplui uit de sector zoals Larry Fink (de invloedrijke CEO van BlackRock) en Anne Richards (CEO Fidelity International) op om klimaatverandering bovenaan de agenda te zetten. En in het mondaine Davos, waar het jaarlijkse World Economic Forum wordt gehouden en alle grote financiële spelers aanwezig zijn, ligt klimaatverandering op ieders lippen. En dan zijn er nog specifieke stappen uit de sector zelf zoals UBS bijvoorbeeld die begin deze week met een paper kwam waarin het oplossingen aandraagt om de financiering van allerhande klimaatinitiatieven mogelijk te maken.

En beursgenoteerde bedrijven weten ook hoe laat het is. Het aantal klimaatingrepen zijn niet meer op één hand te tellen. Het opvallendste is dat bij presentaties gemakkelijk een derde van de slides over klimaat- en duurzaamheidsinspanningen gaan en bij cijferpublicaties er nu steevast plaats wordt gereserveerd voor het thema duurzaamheid. De tijd dat het boeken van rendement of het realiseren van winst voldoende is, is verleden tijd. Hoe het rendement of de winst werd gehaald, gaat steeds meer plaats innemen en waarschijnlijk zelfs primordiaal worden.

Waarom nu plots die ommekeer?
Er zijn natuurlijk de talloze natuurrampen en de acties van de klimaatjongeren die voor inkeer bij de financiële sector zorgen. Er is de druk van beleggers en aandeelhouders waardoor financiële spelers niet anders kunnen dan hun producten en gedrag aan te passen. Er is de druk van de buitenwereld en de vrees dat hun reeds fel verzwakte imago nog extra klappen krijgt.

Maar misschien wel de belangrijkste reden waarom ze nu massaal naar buiten treden, is dat steeds meer financiële spelers beseffen dat door klimaatverandering (en grootschalige natuurrampen) de waarde van activa in gevaar kan komen en een systeemcrisis kan veroorzaken met alle gevolgen van dien voor de financiële sector. Het klimaatrisico is plots zo groot geworden dat de traditionele manier van risicobeheer en het gebruik van hedendaagse risicomodellen achterhaald is. Voor de financiële sector is dat op zijn zachtst gezegd revolutionair. Want de financiële impact van een enorme ramp valt haast niet te berekenen.

De Bank of International Settlements (BIS) legt de vinger op de wonde door de komst van groene zwanen als de grootste bedreiging voor het financiële systeem aan te stippen. De instelling baseerde zich hiervoor op het boek ‘Zwarte Zwanen’ van Nassim Nicholas Taleb. De auteur omschreef deze zwanen als onverwachte gebeurtenissen die de financiële markten plotsklaps op hun kop zetten. Welnu, groene zwanen of onverwachte, grootschalige natuurrampen of -fenomenen met een gigantische (financiële) impact zoals het onderlopen van een stad zoals New York bijvoorbeeld zouden hetzelfde kunnen doen. De BIS onderscheidde echter één groot verschil tussen zwarte en groene zwanen: “in tegenstelling tot zwarte komen de groene zwanen er zeker aan, alleen weten we niet wanneer.” En die waarschuwing heeft de financiële sector (en de bedrijfswereld) duidelijk wakker geschud…